در دنیای صنعتی امروز، تابلوهای برق برای ایمنی، عملکرد خوب و مدیریت انرژی بسیار مهم هستند. طراحی درست آن‌ها باعث افزایش کارایی سیستم‌های برقی، نگهداری آسان‌تر و کاهش هزینه‌ها می‌شود. در این میان، تابلو برق طرح ریتال (Rittal) به عنوان یکی از محبوب‌ترین و استانداردترین مدل‌ها در سطح ایران شناخته می‌شوند، این تابلوها، برگرفته از طراحی شرکت آلمانی (Rittal) توسعه، به‌طور گسترده در پروژه‌های مختلف مورد استفاده قرار میگیرند. از نظر طراحی، زیبایی، عملکرد فنی و انعطاف‌پذیری، جایگاه ویژه‌ای در صنایع مختلف یافته‌اند.
این مقاله با هدف آشنایی با ساختار، ویژگی‌ها، مزایا و موارد کاربرد تابلوهای برق طرح ریتال تهیه شده است، با ما همراه باشید.
تاریخچه تابلو برق طرح ریتال
شرکت ریتال در سال ۱۹۶۱ در آلمان تأسیس شد و با تمرکز بر تولید محفظه‌ها و سیستم‌های توزیع برق، به یکی از رهبران جهانی در صنعت تابلوهای برق تبدیل شد. طرح‌های این شرکت به گونه‌ای استانداردسازی شده‌اند که امکان نصب آسان تجهیزات داخلی، تهویه مناسب، و حفاظت بالا از تجهیزات را فراهم می‌کنند. در ایران، تابلوهای طرح ریتال عمدتاً توسط شرکت‌های داخلی با الهام از مدل‌های اصلی تولید می‌شوند.
انواع سلول طرح ریتال
در دنیای پیچیده تابلوهای برق صنعتی، شرکت ریتال با ارائه راهکارهای نوآورانه و با کیفیت، جایگاه ویژه‌ای کسب کرده است. طراحی و ساخت سلول‌های طرح ریتال ، امکان انطباق با نیازهای گوناگون صنایع را فراهم آورده است. تابلوهای ایستاده طرح ریتال براساس نوع طراحی و کاربرد می‌توان به 6 نوع به شرح زیر دسته بندی کرد:
تابلو ایستاده تک درب (Single Door Enclosure)
تابلو ایستاده طرح ریتال تک درب برای کاربردهای ساده یا پروژه‌های کوچک مناسب است و بیشتر در تاسیسات روشنایی یا کنترل موتورهای کوچک استفاده می‌شود، عمق معمول تابلو ایستاده ریتال 400 تا 600 میلی‌متر است و دارای تهویه و صفحه گلند متحرک می‌باشد.
تابلو ایستاده دو درب (Double Door Enclosure)
تابلو ایستاده طرح ریتال دو درب برای کاربردهایی با حجم بالای تجهیزات و کابل‌کشی طراحی شده و اغلب در تابلوهای MCC یا تابلوهای توزیع LV مورد استفاده قرار می‌گیرد، همچنین امکان دسترسی آسان از جلو را برای اپراتور فراهم می‌کند و برای عرض زیاد، مانند عرض‌های 1200 میلی‌متر یا بیشتر، مناسب است.
تابلو ایستاده پشت باز (Open Back / Rear Accessible Panel)
تابلو برق ایستاده طرح ریتال پشت باز برای نصب در پست‌ها مناسب بوده و قابلیت دسترسی از پشت را برای انجام تعمیرات فراهم می‌کند، همچنین برای مراکز داده یا سیستم‌های اتوماسیون صنعتی پیشرفته کاربرد دارد.
تابلو ایستاده با ماژول‌های قابل توسعه (Modular Type / Extendable)
این نوع سلول دارای طراحی مدولار است که امکان توسعه آسان آن در آینده را فراهم می‌سازد و از طریق کیت‌های کوپل قابل ترکیب با تابلوهای مجاور می‌باشد؛ همچنین برای کارخانه‌ها و پروژه‌های صنعتی بزرگ مناسب بوده و با سیستم‌های MCC، PLC، یا سیستم توزیع قدرت چندبخشی سازگار است.
تابلو ایستاده MCC (Motor Control Center)
این نوع سلول به طور تخصصی برای کنترل و حفاظت از موتورهای صنعتی طراحی شده و این تابلوها می‌توانند دارای فیدرهای کشویی (Withdrawable drawers) یا ثابت باشند؛ همچنین مجهز به باس‌بارهای افقی و عمودی مطابق با استانداردهای IEC بوده و دارای تهویه مناسب برای تابلوهای با جریان بالا می‌باشد.
تابلو ایستاده OUTDOOR با درجه حفاظت بالا (IP65 / IP66)
تابلو ایستاده outdoor طرح ریتال برای نصب در فضای باز طراحی شده و با رنگ پودری مقاوم در برابر اشعه UV پوشیده شده است، همچنین دارای زه‌گیر باران و سیستم تهویه می‌باشد و معمولاً از جنس استیل، آلومینیوم یا فولاد گالوانیزه ساخته می‌شود؛ این نوع سلول برای نیروگاه‌ها، سایت‌های نفت و گاز، یا صنایع معدنی مناسب است.
مشخصات فنی تابلوهای طرح ریتال
در تابلوهای برق طرح ریتال، ساختار ماژولار و اسکلت‌دار نقش کلیدی در افزایش انعطاف‌پذیری و سهولت مونتاژ ایفا می‌کند. این تابلوها قابلیت نصب رک‌ها و ریل‌های استاندارد را در داخل خود دارند که امکان نصب تجهیزات متنوع برقی و کنترلی را فراهم می‌آورد. بدنه تابلو با پوشش رنگ الکترواستاتیک مقاوم در برابر خوردگی پوشیده شده که در کنار ظاهر زیبا، دوام بالا در شرایط محیطی مختلف را تضمین می‌کند.
بسته به نیاز، درب تابلو می‌تواند شیشه‌ای یا فلزی باشد و با قفل ایمنی تجهیز شود تا از دسترسی غیرمجاز جلوگیری گردد. همچنین امکان تعبیه سیستم تهویه، فیلتر هوا و سایر تجهیزات خنک‌کننده وجود دارد تا عملکرد تجهیزات داخلی در دمای مناسب تضمین شود. این ویژگی‌ها، در کنار مقاومت مکانیکی بالا، تابلوهای طرح ریتال را به گزینه‌ای مناسب برای نصب در محیط‌های صنعتی و پروژه‌های حرفه‌ای تبدیل کرده است.
مزایای استفاده از تابلو طرح ریتال
یکی از مهم‌ترین مزایای تابلوهای برق طرح ریتال یکی از انواع تابلو برق صنعتی، زیبایی ظاهری و طراحی حرفه‌ای آن‌ها است که جلوه‌ای منظم و صنعتی به محیط‌های تولید و کنترل می‌بخشد. این تابلوها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که مونتاژ و سیم‌کشی تجهیزات در داخل آن‌ها بسیار ساده و سریع انجام می‌شود، که این موضوع در نهایت منجر به کاهش زمان ساخت و نصب تابلو خواهد شد. همچنین، ساختار ماژولار و مدرن این تابلوها، امکان توسعه و افزودن تجهیزات جدید در آینده را بدون نیاز به تغییرات عمده در ساختار فراهم می‌کند. تطابق کامل با استانداردهای بین‌المللی از جمله IEC و NEMA نیز از دیگر ویژگی‌های بارز تابلوهای ریتال است. این تابلوها برای کاربردهای متنوعی از جمله تابلوهای قدرت، کنترل، اتوماسیون و تابلوهای توزیع مناسب بوده و پاسخگوی نیاز صنایع مختلف می‌باشند.
کاربردهای تابلو برق طرح ریتال
چند نمونه از کاربردهای تابلو برق‌های طرح ریتال در زیر آورده شده است:
- کارخانجات و واحدهای تولیدی
- مراکز توزیع برق و پست‌های برق داخلی
- پروژه‌های نفت، گاز و پتروشیمی
- سیستم‌های اتوماسیون صنعتی با PLC
- ایستگاه‌های پمپاژ آب و فاضلاب
- نیروگاه‌های خورشیدی و انرژی‌های تجدیدپذیر
- دیتاسنترها و اتاق‌های سرور
استانداردهای طراحی و ساخت تابلو برق
برخی از استانداردهای طراحی و ساخت تابلو برق که در ساخت تابلو برق صنعتی طرح ریتال نیز مورد استفاده قرار میگیرند به شرح زیر است:
- IEC 61439 – استاندارد اصلی تابلوهای فشار ضعیف: این استاندارد، مشخصات طراحی و تست تابلوهای فشار ضعیف را تعیین می‌کند و برای اطمینان از عملکرد ایمن و پایدار تابلوهای توزیع برق و کنترل استفاده می‌شود.
- IEC 60529 – تعیین درجه حفاظت تابلو(کد IP ) : این استاندارد معیارهایی برای تعیین سطح حفاظت تابلوها در برابر ورود اشیاء خارجی و آب ارائه می‌دهد. کد IP به‌طور خاص میزان مقاومت در برابر گرد و غبار و رطوبت را مشخص می‌کند.
- IEC 60204 – ایمنی ماشین‌آلات و تابلوهای کنترل: این استاندارد اصول ایمنی در طراحی تابلوهای کنترل و دستگاه‌های الکتریکی برای ماشین‌آلات صنعتی را شرح می‌دهد و هدف آن کاهش خطرات الکتریکی و فیزیکی در حین کار است.
- UL 508A – استاندارد آمریکایی تابلوهای صنعتی: این استاندارد برای تایید تابلوهای کنترل صنعتی در بازار آمریکا طراحی شده و الزامات ایمنی و عملکردی مورد نیاز در محیط‌های صنعتی را مشخص می‌کند.
- EN 62208 – پوشش و بدنه تابلوهای الکتریکی: این استاندارد به طراحی و مشخصات فنی پوشش و بدنه تابلوهای الکتریکی می‌پردازد و تضمین می‌کند که تابلوها از نظر مکانیکی مقاوم و از نظر الکتریکی ایمن هستند.
تابلو برق طرح ریتال مدل PS5 و TS8
تابلوهای برق طرح ریتال در دو مدل پرکاربرد PS5 و TS8 عرضه می‌شوند که هرکدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند.
تابلو برق طرح ریتال مدل PS5 (Perforated Sheet Type 5) با بدنه یکپارچه و طراحی ساده، مناسب برای پروژه‌هایی با انعطاف‌پذیری کمتر است و بیشتر برای تابلوهای کوچک و متوسط مانند تابلوهای کنترل محلی (LCP) یا توزیع برق فرعی استفاده می‌شود. این مدل دارای قیمت پایین‌تر و ساخت ساده است، اما به دلیل عدم امکان توسعه آسان، برای پروژه‌های سنگین صنعتی یا نیازمند انعطاف ماژولار مناسب نیست.
تابلو برق طرح ریتال مدل TS8 (Top System 8) دارای طراحی ماژولار و اسکلت‌دار است که امکان گسترش، تغییر یا افزودن تجهیزات حتی پس از نصب اولیه را فراهم می‌کند. این مدل مناسب برای پروژه‌های صنعتی سنگین مانند تابلوهای MCC، PLC و اتوماسیون صنعتی است و دارای مزایایی چون تحمل مکانیکی بالا و تهویه‌پذیری بهتر است. البته قیمت بالاتر آن ممکن است برای پروژه‌های کوچک توجیه‌پذیر نباشد. در نهایت، انتخاب بین این دو مدل بستگی به نیاز پروژه و بودجه دارد، با این حال مدل TS8 برای پروژه‌های نیازمند توسعه‌پذیری و تحمل بار زیاد، گزینه مناسب‌تری خواهد بود.
نیکسا سازنده تابلو برق هر دو مدل PS5 و TS8 را تولید می‌کند جهت دریافت لیست قیمت تابلو برق صنعتی با شماره واتساپ 09122502279 با ما در تماس باشید.
سخن پایانی تابلو برق طرح ریتال
تابلو برق طرح ریتال ترکیبی از زیبایی صنعتی، کارایی فنی و قابلیت‌های مهندسی است که ایمنی و بهره‌وری سیستم‌های قدرت را افزایش می‌دهد و فرآیند طراحی و مونتاژ را برای مهندسان برق ساده‌تر می‌کنند. نیکسا هر دو مدل PS5 و TS8 را تولید می‌کند و این تابلوها به‌عنوان راه‌حل‌های هوشمند و حرفه‌ای در پروژه‌های مختلف شناخته می‌شوند. مدل PS5 برای پروژه‌های کوچک و اقتصادی‌تر مناسب است، در حالی که مدل TS8 به دلیل طراحی ماژولار و مقاومت بالا، برای پروژه‌های صنعتی و نیازمند انعطاف‌پذیری بیشتر انتخاب بهتری است.
