زمانی که موضوع انتخاب دکل مخابراتی مناسب برای پروژه مطرح می شود، مهم است که ابتدا مواردی هم چون طراحی، ارتفاع دکل، مکان (محیط) نصب و وزن سازه آن در نظر گرفته شود. در این مقاله می‌خواهیم انواع دکل مخابراتی را که بیشترین کاربرد را در ارتباطات مخابراتی دارند را معرفی کنیم. دکل خود ایستا، دکل مونوپل و دکل مهاری از جمله دکل های مخابراتی هستند که در این مقاله بصورت جداگانه درباره آنها توضیح خواهیم داد. شناسایی کارآمدترین طراحی برای یک دکل مخابراتی می تواند چالش برانگیز باشد اما کمک می کند مناسب ترین انتخاب، جهت پیشبرد پروژه صورت بگیرد.
دکل هایی که معمولاً برای ارتباطات از راه دور بی سیم استفاده می شوند، گوناگون هستند…
انواع دکل مخابراتی
1- دکل خود ایستا (Self-Supporting) یا مشبک (Lattice)
دکل خود ایستا یا دکل مشبک به صورت مستقل و به صورت مقطعی با شبکه های فولادی پایه مستطیلی یا مثلثی طراحی شده اند.
این نوع ساختار دکل می تواند در شرایطی که نیاز به تغییراتی از قبیل نصب تعداد زیادی آنتن وجود دارد، مفید واقع شود. از آن ها می توان به عنوان دکل های انتقال برق، دکل های رادیویی و یا به عنوان دکل مشاهده، استفاده کرد. برج ایفل نمونه مشهور دکل مشبک با کاربرد مشاهده است.
2- دکل های تک پایه یا دکل مونوپل (Monopole)
دکل های مونوپل، بیش تر زمانی که فضا محدود است، منطقه بندی دشوار است و یا شرایط آب و هوایی سختی باید در نظر گرفته شود؛ مورد استفاده قرار می گیرند. آن ها به صورت تک پایه طراحی شده اند و می توانند طرح مقطعی لوله ای یا مخروطی داشته باشند.
کم ترین فضا را اشغال می کنند و همین ویژگی آن ها را به محبوب ترین نوع دکل در صنعت ارتباطات بی سیم تبدیل کرده است. به دلیل طراحی آن ها به صورت تک پایه، در مقایسه با سازه های شبکه ای سنتی، فضای بصری کمتری را اشغال کرده و منجر به کوتاه تر شدن زمان ساخت (و هم چنین کم تر شدن هزینه) می شوند.
بسیاری از دکل های تک پایه را می توان به عنوان دکل های پنهان و پوشیده، نیز معرفی کرد.
3- دکل مهاری یا مهارشده (Guyed)
دکل های مهاری می توانند از دکل های سبک وزن تا سنگین وزن باشند که اغلب به عنوان سازه های باریک فولادی دیده می شوند. به طور معمول در صنعت دکل رواج داشته و به گونه ای طراحی می شوند که با نصب آسان، حداکثر مقاومت، کارایی و انعطاف پذیری را ارائه دهند.
این دکل ها توسط یک یا چند سطح از کابل های فولادی بافته شده یا رشته ای، پشتیبانی می شوند که روی زمین لنگر می اندازند.
این دکل، ساختاری عمودی، نازک و بلند است که برای پایداری به خطوط مهار خود وابسته است. دکل خود “مقاومت فشاری” (مقاومت یک ماده در برابر شکستن تحت فشار) دارد تا بتواند وزن خود را تحمل کند.
اما مقاومت برشی (خرابی سازه در هنگام خرابی ماده) را ندارد تا بدون پشتوانه بایستد، و به خطوط مهار، برای مقاومت در برابر نیروهای جانبی مانند فشار ناشی از نیروی باد و نگه داشتن آن به حالت ایستاده نیاز دارد. خطوط مهار، کابل های کششی مورب متصل به زمین هستند که معمولاً در زاویه های مساوی از پایه سازه فاصله دارند.
از دکل های مهاری بیش تر برای آنتن های رادیویی استفاده می شود. دکل یا می تواند از آنالیزهای پشتیبانی شده (برای VHF و UH) که در قسمت بالایی آن نصب شده اند پشتیبانی کند یا کل ساختار آن، می تواند به عنوان یک آنتن عمل کند (برای VLF ،LF ،MF) به این بخش رادیاتور دکل گفته می شود.
در حالت دوم، دکل باید از زمین عایق بندی شود. دکل های رادیویی، معمولاً به قدری بلند هستند که برای جلوگیری از کمانه کردن در آن ها به چندین خطوط مهاری نیاز است که به 2 تا 4 اتصال، در ارتفاع های مختلف دکل می رسد.
یک استثنا به نام دکل Blaw-Knox وجود داشت، که در طول دهه 1930 به شکل گسترده ای مورد استفاده قرار می گرفت و ظاهر متمایز الماس پهن (لوزی شکل) آن مقاومت برشی به آن بخشیده بود که تنها به یک مجموعه از مهارها احتیاج داشت که در شکل زیر مشاهده می شود:
دکل های قایقرانی، دکل هایی که بادبان های قایق های بادبانی را پشتیبانی می کنند نیز گونه ای از دکل های مهاری هستند.
از دکل های مهاری نیز گاهی اوقات در اندازه گیری های هواشناسی و برخی از ارتفاعات بالاتر از سطح زمین استفاده می شود.
گاهی اوقات از آن ها به عنوان ستون استفاده می شود، اگرچه استفاده از آن ها در مناطق کشاورزی مشکل ساز است زیرا پایه های لنگر دکل که به زمین نصب می شوند، فضایی را اشغال می کنند که مانع شخم زدن صحیح زمین می شود.
دکل تا حدی مهاری نیز (نیمه مهاری)، سازه ای متشکل از دکل مهارشده در بالای یک برج مستقل است. مهارها ممکن است در بالای ساختار مستقل یا زمین نصب می شوند. یک دکل معروف از این نوع، دکل Gerbrandy است:
علاوه بر این، یک دکل مهاری، دکلی مستقل است که هر مهار به طور موقت برای ایجاد ثبات، مثلاً در حین ساخت، یا تنها در یک جهت و برای پشتیبانی غیرمستقیم و جلوگیری از تنش های برشی، نصب می شود.
نمونه ای از آخرین استفاده این دکل، کاربرد آن در انتهای یک خط برق است جایی که در آن یا خط پایان می یابد یا در جهت دیگری زاویه می یابد. ستون فقط به یک جهت نیاز دارد تا بتواند از بار جانبی نامتعادل خط برق در جهت دیگر پشتیبانی کند.
بلندترین دکل مهاری جهان در حال حاضر دکل 2063 فوت (629 متر) KVLY-TV در نزدیکی بلانچارد، داکوتای شمالی، در ایالات متحده است:
سخن پایانی
در این مقاله با انواع دکل مخابراتی آشنا شدیم. به عنوان مثال آموختیم که دکل خود ایستا یا مشبک در مواردی که تعداد آنتن‌ها زیاد باشد مورد استفاده قرار می‌گیرد. دکل مونوپل از دکل‌های مقرون بصرفه می‌باشد زیرا فضای کمتری را اشغال می‌کند. دکل مهاری برای انتن‌های رادیویی بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند زیرا آنتن های رادیویی نیاز به ارتفاع بالاتری دارند.
